MENANDLIFE AWARDS 2024
MENANDLIFE AWARDS 2024

Thể chế - Bà đỡ cho các doanh nghiệp tư nhân lớn mạnh

Có một chuyện nói nữa là thừa nhưng không thể không nói lại: Đó là chuyện doanh nghiệp tư nhân của Việt Nam phát triển không bền vững, sau một năm thống kê cho thấy ra đời nhiều nhưng chết cũng nhiều, sống được thì chậm lớn.

PGS.TS. Nguyễn Minh Hòa

Có thể chỉ ra nhiều nguyên nhân nhưng suy cho cùng nguyên nhân của mọi nguyên nhân là chuyện của thể chế. Không thể nói khác được, bởi thể chế là toàn bộ khung bao của một nền kinh tế. Một trong các điểm mấu chốt quan trọng nhất để cho doanh nghiệp lớn lên được là tinh thần “nhà nước / chính phủ kiến tạo”.

Tháng 11/2017, lần đầu tiên Thủ Tướng Nguyễn Xuân Phúc nói đến chính phủ kiến tạo tại nghị trường Quốc hội, nhưng tinh thần của Chính phủ kiến tạo chưa được tiếp tục triển khai mạnh mẽ. Có lẽ, hiện thực hoá nó còn vướng mắc rất nhiều nút nghẽn mà những nút nghẽn này lại tồn tại ngay trong chính bản thân thể chế.

Tinh thần chính phủ kiến tạo không phải là mới trên thế giới, nó đã được phổ thông rộng rãi ở các nước phát triển từ những năm 50 của thế kỷ trước và được du nhập vào Đông Nam Á từ trước 1980.

Một câu hỏi kinh điển là bộ máy cầm quyền quốc gia như nhà nước, chính phủ sinh ra để làm gì?

Cách nay một vài thập niên câu trả lời là nhà nước, chính phủ đóng vai trò thống trị, điều khiển, kiểm soát, dạy dỗ và trừng phạt còn bây giờ tình hình đã đổi khác. Chính phủ đóng vai trò là một tổ chức phục vụ còn các thành phần xã hội, trong đó có doanh nghiệp là công sự, cộng tác (partner).

Lúc này bộ máy nhà nước, chính phủ là người kiến tạo nên các luật chơi, gồm có luật, các văn bản dưới luật, và các nguyên tắc, qui định, định chế để cho các thành phần kinh tế - xã hội hoạt động.

Điều khác biệt lớn nhất so với thể chế bao cấp là chính phủ đóng vai trò không chỉ là đưa ra luật lệ và chế tài mà còn hỗ trợ về pháp lý, vật chất, tinh thần để cho các doanh nghiệp lớn nhỏ thể hiện năng lực của mình một cách bình đẳng trong quá trình sản xuất - phân phối - trao đổi - tiêu dùng.

Thêm vào nữa, chính phủ chỉ đóng vai trò là cơ quan quản lý nhà nước dựa trên pháp luật, không tham gia sâu vào quá trình vận hành của doanh nghiệp và không chỉ có vậy, chính phủ không được có doanh nghiệp, không sản xuất, không làm kinh tế.

Điều đó có nghĩa là từ cây kim, cọng rác đến sản xuất máy bay phản lực, tầu ngầm nguyên tử là chuyện của các doanh nghiệp tư nhân. Chính phủ cần thì đấu thầu, đặt hàng doanh nghiệp theo yêu cầu.

Bởi nếu chính phủ mà đại diện là các bộ có doanh nghiệp sân sau thì không bao giờ có chuyện bình đẳng.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã nêu ra bốn đặc điểm cốt lõi của chính phủ kiến tạo, gồm có:

Thứ nhất, đó phải là một chính phủ chủ động thiết kế ra một hệ thống pháp luật, những chính sách, thể chế tốt để nuôi dưỡng nền kinh tế phát triển.

Thứ hai, nhà nước không làm thay thị trường, những khu vực nào thị trường, doanh nghiệp tư nhân có thể làm được thì nhà nước không can thiệp mà thay vào đó là tạo điều kiện cho các doanh nghiệp làm.

Thứ ba, chính phủ kiến thiết nên môi trường kinh doanh thuận lợi, bình đẳng

Thứ tư, chính phủ cũng phải thực hiện nói đi đôi với làm, siết chặt kỷ cương, áp dụng chính phủ điện tử vào vận hành bộ máy.

Như vậy, nhận thức của người đứng đầu đã rõ, đường hướng đã rõ nhưng cho đến nay môi trường chưa thuận lợi cho nên doanh nghiệp vẫn gặp muôn vàn khó khăn.

Làm sao có thể minh bạch, bình đẳng được khi mà các bộ được giao quyền xây dựng luật và các văn bản dưới luật, trong khi bộ nào cũng có các doanh nghiệp riêng của mình. 

Đến như Bộ Giáo dục và đào tạo cũng có nhà xuất bản, công ty xây dựng trường học. Bộ Y tế có các doanh nghiệp dược, sản xuất thiết bị y tế. Như thế lợi ích nhóm và chuyện đưa ra các giấy phép con làm rào cản các doanh nghiệp không phải là người nhà là chuyện hiển nhiên.

Hàng năm Chính phủ nhận vốn ODA rất lớn nhưng vốn này không tới được tay doanh nghiệp tư nhân mà được giao cho các tập doàn kinh tế nhà nước, các công ty, doanh nghiệp của nhà nước được coi là đáng tin cậy hơn.

TS. Nguyễn Đình Cung, Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương có nhận định rằng: 98% doanh nghiệp ở Việt Nam có quy mô nhỏ và vừa nhưng theo thứ tự ưu tiên tiếp cận nguồn lực, các doanh nghiệp này xếp ở cuối bảng, sau doanh nghiệp nhà nước, doanh nghiệp FDI và các tập đoàn tư nhân lớn.

Chính vì kiểu kinh tế thị trường một nửa và thể chế kinh tế vận hành chưa thoát ra khỏi bao cấp, vẫn còn nặng xin cho, mới đưa đến hệ quả là doanh nghiệp tư nhân nào tranh thủ được khe hở, chỗ dựa để cầu cạnh thì lớn lên một cách bất thường.

Chuyện một doanh nghiệp tư nhân bằng cách nào đó được cấp không cho một mảnh đất vàng giữa trung tâm TP. HCM, Đà Nẵng hay được chỉ định thầu một dự án lớn thì coi như cầm chắc thắng lớn mà không phải làm gì ngoài chuyện tích cực... ngoại giao.

Chính kiểu này làm cho một số ít doanh nghiệp lớn lên quá nhanh, tạo ra khoảng cách phát triển bất bình đẳng so với đa số các doanh nghiệp làm ăn chân chính khác.

Chuyện “Vũ nhôm” một tay che cả bầu trời, lôi được hàng chục cán bộ lãnh đạo vào cuộc chơi phục vụ cho mình là một ví dụ.

Sẽ là thiếu sót khi nói đến lòng tin! Đã khi nào chúng ta đặt câu hỏi, có bao nhiêu chủ doanh nghiệp tư nhân dốc toàn bộ vốn liếng, tài sản, nhân lực, vật lực ra đầu tư ở đất nước này? Chắc không nhiều đâu, ai cũng vừa làm vừa nghe ngóng, ngó trước ngó sau.

Tương tự như vậy, tại sao vốn trong dân rất lớn nhưng người dân chẳng thà mua vàng, mua đô la cất đi hơn là mang ra đưa vào dòng chảy sản xuất.

Nguyên nhân chính là lòng tin chưa đủ lớn. Chính sách thay đổi quá nhanh, chuẩn mực đúng sai không rõ ràng, nhất là khi phán quyết đúng sai lại phụ thuộc vào cá nhân của một vài lãnh đạo cấp tỉnh, thành, môi trường đầu tư không ổn định, khi xảy ra sự cố không được ai đứng ra bảo vệ,… tất cả những chuyện đó tác động đến niềm tin.

Các nhà doanh nghiệp vừa làm vừa thủ, vừa làm vừa tìm đường lui; như thế làm sao doanh nghiệp lớn mạnh, ngang tầm với bạn bè trong khu vực được.

Khi nhà nước, chính phủ chỉ làm công việc quản lý nhà nước thì tự khắc bộ máy chức năng sẽ nhỏ gọn, không cồng kềnh, từ hơn 2 triệu người xuống còn vài trăm ngàn, khi đó tiền thuế của dân sẽ đủ nuôi bộ máy mà không phải có doanh nghiệp sân sau.

Khi nhà nước không ôm đồm quá nhiều chức năng không phải của mình, trả lại cho xã hội thì mọi chuyện sẽ minh bạch hơn và bộ máy chuyển động trơn chu hơn. Chẳng hạn, việc xây dựng gia đình yên ấm, hình thành nhân cách, đạo đức cho công dân, vui chơi giải trí được coi là chuyện của các tổ chức nhân dân, phi chính phủ, tổ chức tôn giáo thì ngân sách nhà nước dành cho đầu tư phát triển sẽ nhiều hơn là nuôi quá nhiều tổ chức chính trị - xã hội cồng kềnh, tốn kém mà không hiệu quả.

Xu hướng phát triển hiện nay đang diễn ra ở các quốc gia phát triển cao là: Kinh tế thị trường, nhà nước tam quyền phân lập, xã hội dân sự là ba trụ cột chính đảm bảo cho một quốc gia phát triển.

Theo Theleader



Bình Luận

LOEWE Aire Sutileza: Khi mùi hương trở thành nghệ thuật kể chuyện

Trong thế giới nước hoa, layering – nghệ thuật phối mùi – không chỉ là xu hướng mà còn là cách người dùng tạo nên một dấu ấn hương độc bản, thể hiện cá tính và cảm xúc một cách tinh tế. Với LOEWE Aire Sutileza, thương hiệu danh tiếng đến từ Tây Ban Nha mang đến một lựa chọn lý tưởng để khơi gợi cảm hứng sáng tạo qua từng tầng hương.

MONOTHEME: HƯƠNG THƠM Ý KHIẾN TRÁI TIM LỆCH NHỊP

LỆCH NHỊP Sinh ra tại kinh đô nghệ thuật Venice, Monotheme mang tinh thần cổ điển Ý vào từng lớp hương nước hoa. Không chạy theo xu hướng, mỗi chai là một tuyên ngôn thanh lịch vượt thời gian, dành cho người phụ nữ yêu sự nhẹ nhàng, gợi cảm và sang trọng đích thực.

Khám phá những mùi hương lý tưởng cho mùa hè cùng LOEWE

Khi thời tiết trở nên oi ả, một mùi hương thanh mát, nhẹ nhàng chính là “trợ thủ đắc lực” giúp bạn luôn cảm thấy dễ chịu và tự tin. Với phong cách tinh tế, gần gũi thiên nhiên, LOEWE Perfumes mang đến loạt lựa chọn hoàn hảo cho mùa hè – không nồng gắt, không áp lực, nhưng vẫn lưu hương bền bỉ và mang đậm cá tính.

4711 Original Eau de Cologne - Khi hương thơm trở thành nét đẹp vượt thời gian

Ra đời từ năm 1792, 4711 Original Eau de Cologne là một trong những dòng nước hoa lâu đời nhất thế giới – biểu tượng cho vẻ đẹp thuần khiết và truyền thống nước hoa Cologne đích thực. Không chạy theo xu hướng, 4711 giữ vững tinh thần cổ điển, thanh mát và dễ chịu – như một làn gió nhẹ luôn có mặt khi ta cần một khoảnh khắc tĩnh lặng cho riêng mình.

Furla Bag Line: Khi nước hoa mang dáng vẻ thời trang

Từ di sản thủ công Ý đến cảm hứng túi xách thời thượng, Furla khéo léo biến từng giọt hương thành một món phụ kiện đầy cá tính. Bộ tứ Autentica, Unica, Mistica và Pura không chỉ là nước hoa – mà là tuyên ngôn sống động của người phụ nữ hiện đại.

Initio Parfums Privés - Hành trình nội tâm qua từng tầng hương

Dù là phong cách gợi cảm, quyến rũ, hay yêu thích sự sang trọng, tinh tế và biết cách tận hưởng cuộc sống, Initio Parfums Privés hứa hẹn sẽ là thương hiệu nước hoa đẳng cấp mang đến cho bạn đa dạng sự lựa chọn về hương thơm, đặc biệt với Paragon, Oud for Greatness Neo, và Narcotic Delight.

Khi hương thơm là cầu nối giữa thiên nhiên và nghệ thuật

Loewe Earth – một trong những sáng tạo nổi bật nhất từ thương hiệu nước hoa cao cấp LOEWE – mang đến trải nghiệm khứu giác tinh tế, kết hợp giữa các nốt hương tự nhiên và kỹ thuật chế tác mùi hương đầy cảm hứng.

PARFUMS DE MARLY – Dấu ấn hương thơm mang phong cách thời đại

Khám phá hành trình hương thơm đặc sắc – nơi vẻ đẹp di sản quý tộc Pháp giao hòa với phong cách hiện đại tinh tế. Palatine, Althair và Perseus – mỗi bản hòa ca hương thơm là tuyên ngôn cá tính, khắc họa trọn vẹn vẻ đẹp nội tâm cùng dấu ấn riêng biệt.

VICHY ra mắt serum Vichy Liftactiv Collagen Specialist 16, bước đột phá mới để cải thiện toàn diện 16 dấu hiệu lão hóa trên da

Sau 15 năm nghiên cứu chuyên sâu về lão hóa da, các nhà khoa học VICHY vừa công bố kết quả đột phá qua công nghệ chống lão hóa tiên tiến của thế giới Co-bonding được đánh giá đã vượt xa các giải pháp chống lão hóa thông thường khi có thể cải thiện đồng thời 16 dấu hiệu lão hóa để tái tạo nền tảng vững chắc cho một làn da săn chắc và trẻ khỏe.

Metropole Hà Nội tổ chức trưng bày “Charlie Chaplin: Ký ức một Huyền thoại”

Khách sạn 124 năm tuổi Sofitel Legend Metropole Hà Nội vừa ra mắt không gian trưng bày “Charlie Chaplin: Ký ức một Huyền thoại” vào chiều 24/6 tại tòa nhà Heritage Wing.

Pandanus Resort Mũi Né – Nơi bình yên sóng vỗ

Tọa lạc ngay trung tâm Mũi Né, Pandanus Resort Mũi Né có diện tích hơn 10 hecta, với 257 phòng nghỉ và bungalow rộng rãi, các khu vườn rộng lớn với hệ thực vật nhiệt đới đa dạng cùng với cơ sở vật chất cao cấp và chỉnh chu trong từng góc nhỏ. Được xây dựng theo lối kiến trúc và sử dụng vật liệu đặc trưng của dân tộc Chăm như gạch đất nung và các chi tiết bằng gỗ được chạm khắc tinh tế, khu nghỉ dưỡng mang đến sự ấm áp, thân mật và riêng biệt. Mỗi căn phòng đều được trang bị đầy đủ tiện nghi để giúp du khách thư giãn, thoải mái như đang ở trong chính ngôi nhà của mình.

SỰ SỐNG 2025: KHI NGHỆ THUẬT, THIÊN NHIÊN VÀ LỐI SỐNG BỀN VỮNG HỘI TỤ TẠI SIX SENSES CÔN ĐẢO

SỰ SỐNG 2025, hành trình nghệ thuật độc bản kéo dài 3 ngày 2 đêm, đã diễn ra từ ngày 20–22/6 tại Six Senses Côn Đảo. Trong không gian thiên nhiên nguyên sơ, sự kiện kết nối nghệ thuật, sức khỏe và văn hóa bản địa thành trải nghiệm giàu cảm xúc, chạm đến từng giác quan và chiều sâu nội tâm.

Khởi động chương trình “Hơi Ấm Trao Tay” khi thời trang bền vững mang lại hơi ấm cho trẻ em Việt Nam

Doanh nghiệp Xã hội Vietnam Children’s Fund (VCF SE) chính thức khởi động chương trình “Hơi Ấm Trao Tay” (tiếng Anh: Preloved to Beloved) với sự đồng hành của đối tác tin cậy RE.LOVED Vietnam. Thông qua việc kinh doanh những vật phẩm thời trang cao cấp đã qua sử dụng, chương trình giúp các em nhỏ có hoàn cảnh khó khăn ở những khu vực có thời tiết khắc nghiệt tại Việt Nam được chăm sóc sức khỏe và đến trường.

Mua laptop đi học 2025: Mỏng nhẹ, AI, pin lâu đang là “combo” được săn đón

Mùa tựu trường 2025 chứng kiến sự thay đổi trong tiêu chí chọn mua laptop. Bên cạnh các yếu tố quen thuộc như thương hiệu, độ bền và chính sách hậu mãi, các bạn trẻ ngày càng quan tâm đến thiết kế mỏng nhẹ, pin lâu và khả năng tích hợp AI.

Giới thiệu triển lãm "Tinh hoa Đông Hồ" - Khơi dậy hồn dân tộc giữa miền di sản

Với mong muốn mang đến một mùa hè rực rỡ sắc màu văn hóa, Emeralda Resort Ninh Bình trân trọng giới thiệu đến du khách gần xa triển lãm nghệ thuật dân gian mang tên “Tinh Hoa Đông Hồ” – hành trình khám phá vẻ đẹp mộc mạc mà trường tồn của dòng tranh truyền thống.

Fusion tung chương trình ưu đãi hè mừng sinh nhật Fusionlife tròn 1 năm

Tập đoàn Fusion vừa tung ra chương trình ưu đãi mùa hè nhân dịp sinh nhật tròn 1 năm của Fusionlife, với nhiều quyền lợi và giải thưởng hấp dẫn dành cho các hội viên tham gia chương trình khách hàng thân thiết.

Emeralda Resort Tam Cốc ra mắt mô hình du lịch MICE giữa lòng di sản văn hóa – thiên nhiên Ninh Bình

Chỉ cách Hà Nội khoảng 2 giờ di chuyển, Emeralda Resort Tam Cốc gây ấn tượng bởi không gian được ôm trọn bởi thiên nhiên Tam Cốc trữ tình, cùng kiến trúc biệt phủ Bắc Bộ đầy tinh tế

Khám phá những mùi hương tươi mới cho mùa hè

Mùa hè – mùa của ánh sáng, những chuyến đi và những cảm xúc tươi mới – là thời điểm lý tưởng để làm mới bản thân, không chỉ qua trang phục mà còn bằng một mùi hương phù hợp. Thấu hiểu điều đó, thương hiệu nước hoa danh tiếng từ Tây Ban Nha, LOEWE, mang đến loạt gợi ý hương thơm nhẹ nhàng, thanh thoát và đầy cuốn hút, lý tưởng để đồng hành cùng bạn trong những ngày nắng vàng rực rỡ.